Derin Endometriozis

Derin Endometriozis

 (Çikolata kisti)

Endometriozis

Endemetrium dokusunun uterus (Rahim) kavitesi dışında yerleşmesine denir.

Derin Endometriozis tanımı ise peritonun (Karın zarı) 5 mm ve üzerinde tutmasıdır.

Günümüzdeki tanısı petiton altına infirtilasyon (Yayılma) derinliğine bakılmaksızın organların ve anatomik yapıların endemetrial yapıların fibro ve/veya müsküler dokularda görülmesidir.

Endometriozis 3 ana bölümde incelenir.

  • Peritoneal

  • Overyan

  • Derin Endometriozis

Endemetrium sıklığı dtoplumda %1-2 dir.  Üreme çağında %10-15 kadardır.

En sık görülme alanları

  • Utero rekto sigmoid bileşkede

  • Overlerde

  • Mesane

  • Veziko vaginal alanda.

  • Endometriozis

Belirtiler

  • Dismenore

  • Pelvik ağrı

  • Disparonia

  • Diskezia

  • Menoragi

  • Kabızlık

  • Mesane rektal kanama

Bu bölgelerde genellikle tek nodül olarak görülürler. Nodüller genellikle %95 oranında ağrılıdır.

Hastanın yakınmasında dismenore disparania ve diskezia var ise ilk akla derin Endometriozis gelmelidir.

Pato fizyoloji

Tartışmalı bir konu olsada

Endometrial hücreler ile endemoetriotik odaktaki hücrelerin genetik yapıları farklıdır.

Bu değişikliği yapen nedneler çevresel yada immünolojik değişiklikler denilsede tam olarak bilinmiyor.

Bir takım hipotezler var. Endometrial kök hücreler doğum sonrası adolösan öncesi pelvik bölgeye yerleşmesi olarak söylenir.

Bir diğer hipotezde endemetriotik hücrelerin genetik ve epigenetik değişikliklere uğraması sonucu derin  Endometriozis neden olmalıdır.

Endemetriumdaki bazal hücreler geriğe dönerek kök hücrelere dönüşebilriler.

Sonuçta yerleştiği yerde endemetriotik odaklara neden olmaktadırlar.

Bunların sonucunda Endometriozis üç tip lezyonu ortaya çıkar.

  • Tipik lezyonlar

  •  Kistik yapılar (Endemetrioma)

  • Derin Endometriozis nodüller

Endometriozis odakları  bazen ilerlemeden aynen kalır. Ya da hızlı ilerleyebilirler. 

Tanı:

  • Hastanın öyküsü alınmalı.

  • Fizik mauyene

  • USG

  • MR

  • Kolonoskopi

  • LS

 

Öykü ve fizik muayene

3 cm veya daha büyük nodüller yarısından fazlası muayenede saklanabilir.

 Eğer hastada sancılı adet görme ilişkide ağrı ağır kronik pelvik ağrı ağrılı idrar ve dışkı yapma dışkıda kanama menstriül diare fizik muayene ve vaginal tuşe arka vaginal formix nodül Retro vaginal hassasiyet Duglasta Utero sakral ligamentte Rekto vaginal septumda ağrı Ultrason ve vaginal tuşe birlikte birlikte değerlendirilmeldiir. Kombine edilirse tanı koyma oranı %70 lere kadar çıkmaktadır.

 Ultrason ilk tanı aracı olmalıdır.

Dokular sistematik taranmalıdır.

Nodül yönünden değerlendirilmelidir. Özellikle rekto sigmoid değerlendirilmerildir. Uerus kavitesi soru işareti görünümü vermesi tipikdir.

Mesane tepesinde nodül görülebilir. Bunun için mesane yarı dolu olmalıdır.

Ultrasonda nodüller hipo ekoik görünürler.

MR

2. derecede tanıda değer alan bir tekniktir. Özellikle bağırsak tutulumu için ve uterus sakral ligamanet tutulumu varsa tanıda işe yarar. Kolonoskopi çok yararlı bir teknik değildir. Ancak bağırsak tutulumu varsa işe yarar.

Laporaskopi endometrıozis tanısında altın standart bir tekniktir.

Tedavi

   Medikal tedavi:

    Endometriotik nodüller

  •                       Mukozal

  •                        Fibrotik

  •                        Düz kas dokusu ihtiva ederler

Ortya çıkan agrı tedaviye başlamak için en önemli kriterdir Ağrı, kronik inflamasyon ve fibrozis nedeni ile organların hareketsizliği Prostaglandin ve sitokinlere bağlı siklik ağrı fibrozise bağlı koital ağrı ve son olarak sinir bası nedeni ile oluşan ağrı ilaç tedavisi endikasyonu operasyon dan daha fazla yarar görecek hastaları tanımlamak gebelik isteği olan hastaları ayırmak

Kullanılan ilaçlar

  •   Doğum kontrol hapları(OKS)

  •  Progesteron

  • Danazol (artık kullanılmıyor)

  • GnRH analoğu

  • Aramatoz inhibitörleri

  • Mirena

İlaç tedavisinde gaye:

  •    Yalancı gebelik reaksiyonu yaratmak

  •    Yalancı menapoz

  •    Kronik anovulasyon

OKS’lar

Yalancı gebelik oluşmasını yaratırlar OKS lar sürekli (kesintisiz ) 12 ay kullanılır.%60-70 yarar sağlar.Kesintli yada kesintisiz OKS tedavileri arasında dismenore yi giderme konusunda fark yoktur.

Progesteron

  •   Endometrial dokuda desidüalizasyon ve atrofi

  •   Ektopik endometrıal dokuları sekretuar faza sokmak

  •  Sinir iletimini azaltmak

Oral progesteronlar: NETA,MPA,DİENOGEST

Parenteral progesteronlar: MPA

İntrauterin progesteroniçeren MİRENA amenore oluşturur özellikle uterus ve rektovaginal lezyonlarda etkilidir mirena ovulasyonu engellemez endometrıoma üzerine etkisi sınırlı dismenore ve disparonia üzerinde etkisi fazladır

NETA 2.5mg/gün 12 ay verilir.

GnRH anolgları:

 Yalancı menapoz

 Geçici ooferektomi

Hipogonadotrofik hipogonadizm

 Kemik erimesi nedeni ile 6 aydan uzun süreli kullanılmaz

Aramatöz inhibitörleri:

  Östrojeni bloke ederler aramatöz aktivitesini baskılar

Cerrahi tedavi

  Bu tedavi tıpki kanser tedavisi ilkelerine göre yapılır.ağrı yapan nodüller tek tek çıakartılır.

Pre-operatif dönemde yapılacak hazırlıklar

 Hasat bigilendirme

Kontrastlı MR

İVP

Multi disipliner bir yaklaşım

Cerrahi komplikasyonlar hakkında bilgilendirme

          Bagırask perferasyonu

          Geç üretral perferasyon

           fistüller

 

  

 

 

error

Bu blog yazısını beğendin mi? Lütfen paylaşalım :)