Menopoz bir hastalık mı?

Menopoz; Kadınların yumurtlama fonksiyonlarının sona ermesi ile gelen doğal bir süreçtir. Bu süreç eksilen yumurta sayısı ile salgılanan hormon

düzeyinin azalmasına bağlı bir çok sistemi etkilemekte ve sorunlara yol açmaktadır.

Menopoz bir hastalık değildir.

Ancak yumurtalıklardan salgılanan östrojen koruyucu etkisi ortadan kalktığı için kalp damar hastalıkları kemik kaybı ve diğer sağlık problemleri ile karşı karşıya kalma riski ortaya çıkmaktadır. Menopoz dönemine giren kadınlara tıbbi destek ve beraberinde doğal sürece bu arada doğal olan bu sürece bilinçli bir şekilde hazırlanmaları gerekir.

Menopoz dönemi hayatın yaşanması gereken bir süresidir.

Bu dönemde hormon sentezlenmemesine bağlı olarak ortaya çıkan

  • Ateş basması

  • Terleme

  • Huzursuzluk

  • Eller ve ayaklarda karıncalanma gibi yaşam kalitesini düşüren subjektif şikayetler ileri aşamalarda

  • Ostropoz (Kemik Erimesi)

  • Kalp damar hastalıkları riskinde

  • Meme ve jinekolojik kanser riskinde

  • İdrar yolları ile ilgili sorunlarda artış

  • Ciltte kırışıklıklar ve sarkma gibi sorunları beraberinde getirmektedir.

Alınacak tıbbi destek ile bozulan yaşam kalitesi olumlu yönde düzelecektir. Bu dönemde kanserler sık görüldüğünden ortaya çıkan düzensiz vaginal kanamalar da

Dikkatli olunmalıdır. Bu nedenden dolayı yıllık jinekolojik muayeneleri kaçırmamalısınız.

Menopoz etkileri nasıl tedavi edilmeli?

Her kadının farklı gereksinimleri olduğundan standart bir menopoz tedavisi yoktur. Şahsa özgü tedavi protokolleri düzenlemek gerekir. Eğer kadın iş hayatında çalışıyorsa sık sık gece terlemeleri nedeni ile kaliteli bir uyku alamayacağından elbette çalışma hayatını olumsuz etkileyecektir. Buna göre hem uyku düzenini hem terlemelerini hem de çalışma koşullarını iyileştirmek gerekecektir.

Şayet ailesinde erken dönem kemik kırık öyküsü var ise menopozu bu yönde ele alınmalı ayrıca meme kanseri öyküsü var ise ve keza yine kadın bu yönden değerlendirilmelidir. Tüm risk faktörleri ortaya çıkarılmalı rütun sağlık çizelgeleri hazırlanmalıdır. Tıbbi destek ve takipler buna göre yapılmalıdır.

Menopoz cinselliği bitirir mi?

Menopoz da cinsellikle alakalı üç temel değişim görülür.

  • Vaginal sıvısında(Akıntı) azalma

  • Vaginal mukozanın incelmesi

  • Vajen çevresi kaslarda elastik et kaybı

Bu üç belirtide kadında disparoni (Ağrılı ilişki) denilen ağrılı cinselliği ortaya çıkarır. Kadınlar bu disparoniyi çok sık yaşarlar. Tedavisiz kalınırsa kuruluk darlık hissi yaşanır. Yanma ve tahriş görülebilir. Vaginal yoldan uygulanan ilaçlar ile kadının eski sağlıklı günlerine haftalar içerisinde ve sağlıklı vajinaya kavuşur. Cinsellik aktif hala gelir. Bu amaçla kullanılan ilaçlar aynı zamanda idrar yolları enfeksiyonunu önleyeceği idrar kaçırma sorunun azaltacağı bilinmelidir.

Menopozda jinekolojik kanser görülme riski artar mı?

Yaşla birlikte kanser görülme oranında bu dönemde artış olacaktır. Menopoza girişte progestron düzeyi azalır. Relötif olarak östrojen artar bu sebeple endemetrium (Rahim içi) değişimler görülür. Ayrıca dışardan verilecek östrojen hormonuda kanser riskinmi attıracaktır. Bu sebepten dikkatli olunmalıdır. Östrojen verirken mutlaka progestron hormonu ile karşılanmalıdır. Böylece rahim içi kanser riski azalmış olacaktır. Rahim ağzı kanserleri de bu dönemde artmakta. Ancak PAP Smear ile başlangıç döneminde yakalanmakta. Tedaviside rahim ağzı girişimleri ve ameliyat ile kolayca halledilmektedir.

Menopozda hormonal tedavi (HRT) riskli mi?

Eskiden olduğu gibi HRT tedavisi artık özgürce kullanılmıyor. Bazı çekinceleri var. Özellikle meme kanseri riskini arttırması ve kalp damar sistemi üzerinden olumsuz etkileri nedeni ile tedaviye şüphe ile bakılmaktadır.  Ancak risk nedeni ile menopozdaki kadınlara hiçbir zaman hormon verilememez anlamına gelmemektedir. Kaldı ki verilecek hormonların kanser oluşturma riskide çok yüksek değildir. Kar zarar denklemi yapılarak kadınlara HRT uygulaması yapılabilir.

Menopoz yaşı?

Ülkemizde kadınlar ortalama 47 avrupa kıtasında 51 yaşında menopoza girerler.

Menopoza girme yaşı aşağıdaki nedenlerde etkilenmez

  • İlk adet yaşı

  • Emzirme

  • Doğum kontrol hapları

  • Irk

  • Eğitim

  • Boy

  • Son gebelik yaşı

Menopoz yaşını öne çeken etkenler

Sigara

-Gereksiz kullanılan ilaçlar

-Radyasyon

-Enfeksiyonlar özellikle sigara günde 20 adet ve üzerinde içiliyorsa menopoz yaşını 1-3 yıl öne çeker.

Erken menopoz nedir?

Yumurtalık rezervinin kritik seviyeye inmesi ile menopozun kırk yaşından önce ortaya çıkması durumudur. Her 1000 kadında 1 görülür.

Kırk yaşının altında şu belirtiler varsa dikkatli olunmalıdır.

  • psikolojik değişiklikler

  • uykusuzluk

  • ani terleme ve üşümeler

  • odaklanamama

  • agresif tavırlar

Ve şu etkenler varsa

  • Genetik yapı (Yatkınlık)

  • Kötü beslenme

  • Kötü yaşam koşulları

  • Sigara alışkanlığı

  • Stres

Eğer ailede erken menopoz öyküsü varsa ve bu belirtiler ortaya çıkmadan gerekli tıbbi kontroller aksatılmadan yapılmalıdır.

Erken menopoz tedavisi var mı?

Erken menopozda uygulanacak en etkin tedavi östrojen hormunu tedavisidir. Kadının rahimi alınmışsa (histeroktomi) tek başına diğer durumlarda progestron hormonu ile birlte verilmektedir.

Östrojen tedavisi alanlarda

  • Alzheimer

  • Kolon kanseri

  • Karpal-TUNEL (El-Bilek) sendromu

  • Romatoid Artrit

  • Fibromyaljiler az görülür.

Ostrojen hormunu meme kanseri riski arttırdığına dair tartışmalar olsa da riskin düşük olduğu bu nedenle HRT tedavisi alan kadınların her altı ayda bir ayrıntılı kontrolün yapılması gerekir. Kaldı ki bu hastalılar erken tanı yöntemler, ile başarılı bir şekilde tedavi yapılmaktadır.

Hormon dışında başka tedavi var mı?

Fito östrojen denilen bitkisel kaynaklı östrojenlerin kullanımı gittikçe yaygınlaşmakatadır. Bu grupta en etkili fito östrojen izoflovandır (izoflovanas blackcohosh genistein)tabletler piyasada bulunmaktadır. Fito östrojenler vücutta doğal öztrojen hormonu molekülüne benzer şekilde hareket ederler. Vücut bunları doğal östrojen gibi algılar ve gidip östrojen reseptörlerine bağlanırlar.

Fito östrojen besin kaynakları

  • Soya

  • Ginseng

  • Teilçay

  • kedi otu

Menopozlu kadınlara öneriler var mı?

Elbette var. Hemde iki faktör öne çıkmaktadır.

  • Egzersiz

  • Yaşam tarzının düzenlemesi

Yaşam tarzı önerilerimiz

  • Spor yapın

  • haftada üç gün  en az 30-45 dakika

  • Asansör yerine merdiven kullanın kısa mesafeleri yürüyerek gidin

  • VKİ (vücut kitle indeksi) hesap edin

  • Ne çok zayıf nede kilolu olun

  • Toksit ürün kullanmayın

  • Stresten uzak durun

  • Sigara içmeyin

  • Pasif içicide olmayın.

  • Balık, ceviz, fındık, brokoli, domates, biber , havuç, çilek antioksidanlar tüketin.

  • Kalsiyumdan zengin ürünler tüketin.

  • Günde 200 ml süt yoğurt dondurma

  • Güneşte kalın

  • Her gün el ve yüzün 20 dk güneş almasını sağlayın.

 

error

Bu blog yazısını beğendin mi? Lütfen paylaşalım :)